آداب خواستگاری در جلسه اول و جلسه های بعدی برای خانواده دختر و پسر
بعد از آنکه فرد مناسبی برای ازدواج توسط خود شخص یا خانواده انتخاب شد، لازم است بعد از هماهنگیهای لازم به منزل ایشان رفته و او را رسماً از خانوادهاش خواستگاری نمایند.
جلسه خواستگاری بسیار مهم و حساس است، دختر و پسر و خانوادههای ایشان در صورتی که از قبل همدیگر را نمی شناختند، لازم است به بحث پیرامون اعتقادات و آداب و رسوم خود بپردازند و گرایشهای فکری و اجتماعی خود را مطرح کنند. در ادامه با سوربان همراه باشید تا به بعضی از مهم ترین آداب و رسوم جلسه خواستگاری آشنا شویم.
آداب خواستگاری رفتن با خانواده
زمان خواستگاری باید از قبل تعیین شود
خانواده پسر باید قبل از حضور در خانه دختر، زمان و ساعت خواستگاری را با خانواده دختر هماهنگ کنند. تا خانواده دختر بتوانند شرایط خواستگاری و خانه را برای حضور خواستگاران مهیا کنند؛ ولی اگر بدون هماهنگی وارد خانه دختر شوند، شاید خانواده دختر و وضعیت خانه به طوری باشد که پذیرش مهمان ها کمی به تاخیر بیانجامد و باعث سوء تفاهم و حس بی احترامی به خانواده پسر دست بدهد که اصلا خوشایند نیست. زمان خواستگاری بعد از ظهر( 7-4 بعد از ظهر) و یا ساعات اولیه شب باشد؛ زیرا در این موقع از روز معمولا تمام اعضاء خانواده و افراد تاثیرگذار دختر و پسر در خانه حضور داشته و می توانند در خواستگاری شرکت کنند.
خواستگاری پسر از دختر
در جامعه ما رسم بر این است که خانواده پسر به خواستگاری دختر بروند. خواستگاری پسر از دختر، امری عرفی است که از فطرت مرد و زن نشئت می گیرد؛ زیرا مرد خواهان است و زن خوانده؛ مرد طالب است و زن مطلوب؛ فطرت مرد طلب و نیاز است و فطرت زن جلوه وناز.
نکاتی درمورد پوشش و آداب خواستگاری
پوشش مناسب خواستگاری
لباس افراد نشان دهنده شخصیت، طرز تفکر و فرهنگ آنان است. نادیده گرفتن این اصل از سوی دختر و پسر می تواند صدمات جبران ناپذیری را برای آنان به همراه داشته باشد. بنابراین، بر دختر، پسر و خانواده هر دو آنها لازم است لباسی مناسب از لحاظ رنگ و مدل، ارزشهای دینی و جامعه، بدون پز و چشم و هم چشمی انتخاب کنند.
برخی گمان میکنند لباس روز خواستگاری باید همان گونه باشد که همیشه می پوشند، برخی دیگر عقیده دارند باید از لباسهای مجلسی شیک با آرایش های تند استفاده کنند. باید دانست این گونه پوشش ها مناسب مراسم خواستگاری نیست. بهتر است در جلسه خواستگاری، لباس متناسب آن جلسه را پوشید. زیرا دیدن دختر و پسر در لباس مناسب خواستگاری تأثیر عمیقی بر هر دو و خانواده هایشان دارد.
آراستگی در خواستگاری
آراستگی ظاهری تأثیر به سزایی در فرد مقابل دارد. به همین علت دخترها در جلسه خواستگاری نسبت به آرایش سر و صورت خود بسیار مقید هستند. اما اگر این آراستگی به قصد پنهان کردن عیب خود باشد، به نوعی نشان دهنده عدم صداقت است. هر چند این پنهان کاری عبور از مرحله اول ازدوج را تسریع می بخشد، اما ممکن است این امر منجر به بر هم خوردن نامزدی آنان و یا حتی منجر به جدایی طرفین در زندگی مشترک شان گردد. هم چنین طبق قانون اسلام اگر فرد به وسیله آرایش کردن عیب خود را بپوشاند، عقد باطل است. از سویی زینت برای نامحرم حرام است و مانع ازدواج صحیح میشود. آراستگی و مرتب کردن سر و صورت، لباس و ... تا اندازهای مناسب است که عیب را نپوشاند که این نشان دهنده رشد اجتماعی افراد می باشد. بهتر است دختر یا پسر از همان اول عیب هم دیگر را ببینند تا در آینده با مشکلی از این نظر برخورد نکنند.
آداب گل و شیرینی خواستگاری
تهیه گل و شیرینی برای خواستگاری از نمادهای زیبا و به یاد ماندنی این مراسم است. که نمایانگر حسن سلیقه، مهر و محبت داماد و نیز توجه ویژه خانواده داماد به عروس و خانواده اش می باشد. پس باید بیشتر به زیبایی آن اهمیت داد تا قیمتش (حتی اگر خواستگاری به سرانجام نرسد)
بعضی از افراد گل و شیرینی های خاص را نمی پسندند مثلاً برخی گل گلایل، داوودی یا شببو را برای مراسم سوگواری مناسب می دانند. شیرینی های بزرگ را نشانۀ بی سلیقه گی فرد مقابل به حساب می آورند، ممکن است حتی رنگ گل، مفهوم ویژهایی برای عده ایی داشته باشد، برای نمونه برخی به علت ناآگاهی، رنگ زرد را نشانۀ نفرت می دانند. این در حالی است که رنگ زرد نشاط آور و نماد زندگی است. به همین دلیل در انتخاب گل و شیرینی توجه به تجربه دیگران، سلیقه خود و عرف مهم است.
خانواده پسر با توجه به شناختی که از شرایط فرهنگی و اجتماعی خانواده دختر دارند بهتر است در جلسه اول خواستگاری با خود گل ببرند .
ورود میهمانان و نحوه برخورد با آنها
زمانی که خانواده پسر، زنگ در را می زنند، خانواده دختر باید جلوی درب حاضر شده، میهمانان را به داخل راهنمایی کنند. اصولاً خانواده پسر در بالای مجلس و خانواده دختر در پایین مجلس می نشینند و مشغول تعارفات و احوال پرسی می گردند. در بسیاری از خانواده ها، دختر خانم به استقبال خانواده پسر نمی رود. در برخی از خانواده ها هم استقبال دختر از خانواده پسر نوعی ادب محسوب می شود، پس از احوال پرسی مختصری جمع را ترک می کند و بعد از مدتی با سینی چای یا شربت وارد می شود. اما امروز در برخی خانواده ها دختر همراه با خانواده خود در مراسم خواستگاری می نشیند و فرد دیگری با چای یا شربت از خانواده پسر پذیرایی می کند. بعد از خوش و بش خانواده ها، یکی از اعضای خانواده پسر که بیان شیواتری دارد، آغازکننده صحبت های اصلی مراسم خواستگاری میشود.
نحوه گرفتن گل از پسر
گرفتن دسته گل از پسر، متناسب با آداب و رسوم اقوام در کشور ایران، متفاوت است.
برخی از خانواده ها دسته گل تهیه شده در مراسم خواستگاری را به دختر خانم و برخی به پدر یا مادر خانواده هدیه میدهند.
رفتار دختر و پسر در مراسم خواستگاری
دختر و پسر هم باید کاملاً مواظب رفتار خود در جلسه خواستگاری باشند و باید رفتاری متعادل داشته باشند. هر گونه افراط و تفریط در رفتار نادرست است. ترش رویی و سکوت مطلق دختر و پسر یا خنده رویی و سخن گفتن زیاد آنان خوب نیست. لبخندی موقرانه بر لب دختر و پسر، چیزی از ارزش آنها نمی کاهد. هم چنین، از احوال پرسی بسیار گرم و خودمانی، پرهیز کنند زیرا احتمال دارد برداشت های نادرست را ایجاد کند. پس در مجموع دختر و پسر در رفتار و حرکات، راه رفتن، سخن گفتن و ... عجله نکنند.
بدرقه خانواده پسر
هنگام خداحافظی هم پسندیده است که پدر و مادر عروس و عروس خانم و وابستگان درجه یک تا آستانۀ در ورودی، میهمانان خود و فامیل آینده را بدرقه کنند.