مراسم عقد و عروسی در ماه محرم
ازدواج امری مقدس است که در عرف و شرع ما تأکید بسیاری بر آن شده است. در دین اسلام به هیچ سنتی به اندازهی ازدواج تأکید و توصیه نشده است. بر اساس روایات انجام این امر موجب تکمیل دین و آرامش فکری میشود.
با توجه به نزدیکی به ماه محرم و صفر، از آنجا که این ماه منسوب به عزاداری برای امام حسین (ع) و اهلبیت است و ایام حزن و اندوه برشمرده میشود، در کشور ما، خصوصاً شیعیان از انجام اعمال شادیآفرین منع شدهاند تا حرمت این ماه حفظ شود. به عنوان مثال، جشنهای شادیآور برگزار نمیکنند و سعیشان بر این است تا حد ممکن مراسمهایی مانند عروسی و ازدواج را به قبل و یا بعد از ماه محرم و صفر موکول میکنند. از نظر بیشتر مردم، این روال پسندیده و محترم است که موجب حفظ حرمت این ماه و اهلبیت میشود.
مراسم عروسی در ماه محرم مجاز است؟
در مقابل، دیدگاههای انتقادی نسبت به این روند وجود دارد که عدم ازدواج و عقد را در این ماه پسندیده نمیداند. حتی آن را مخالف دین میشمرد، چراکه دین میگوید ازدواج اسلامی با حفظ و رعایت شئونات و بدون استفاده از آلات موسیقی، با محرم و صفر منافاتی ندارد.
گفته میشود اگر مراد از مراسم عروسی، جشنهای آنچنانی همراه با آلات موسیقی و زیر پا گذاشتن حریم محرم و نامحرم و اختلاط زن و مرد در عروسی است که این اعمال درهرصورت چه در محرم و چه در غیر محرم درهرصورت حرام است.
اما اگر مقصود از ازدواج، سنتی بر اساس دستورات دینی و اسلامی است، در ایام محرم و صفر نیز انجام این کار بلامانع بوده و حتی اگر تأخیر در ازدواج موجب به گناه افتادن آن جوان گردد، نه تنها این ازدواج در محرم و صفر بدون مشکل است، بلکه واجب نیز هست.
با توجه به این عقیده، عرف و شرع در بسیاری موارد با یکدیگر منافات دارند و در تضادند. عرف، برگزاری مراسم عروسی در ماههای محرم و صفر را، ولو اینکه عدم انجام این عمل موجب گناه شود، جایز نمیداند، اما شرع در مواردی که خوف افتادن به گناه وجود داشته باشد، ازدواج را در این شرایط الزامی و واجب میشمرد.
ازدواج در ماه محرم از نگاه دین اسلام
به نقل از همهی مراجع، برگزاری مراسم عقد و عروسی در ماه محرم، مشروط به اینکه توأم با معصیت و یا هتک حرمت این ماه نباشد، مورد شرعی ندارد اما بر مؤمنان سزاوار است که حرمت این ماه را نگه داشته و از انجام کارهای شادیآفرین اجتناب کنند.
بنا بر استفتائات مقام معظم رهبری: صرف انجام عقد در دفتر عقد ایام عزاداری فینفسه بلامانع است اما برگزاری مراسم جشن و انجام اعمالی که موجب بیحرمتی گردد، در ایام عزاداری حرام است.
طبق فتوای آیتالله مکارم شیرازی: بهتر است در دههی عاشورا و دههی اربعین به عزاداری پرداخته شود و در بقیهی این ماه آزادند.
هرچند روال متعارف بین مردم این است که مراسم جشن عقد و عروسی را در تمام ماه محرم و صفر بهعنوان احترام ترک کنند.
- در نتیجه: برگزاری مراسم عقد، خواستگاری، تهیهی تدارکات زندگی مشترک و حتی عروسی، در دو ماه محرم و صفر نیز همانند ماههای دیگر عاری از اشکال است، اما بایستی بهمنظور حفظ حرمت و عظمت این ماه و احترام به امام حسین (ع) به شادی و سرور نباید پرداخت و مراسم ازدواج را در سادهترین و بیتکلفترین حالت ممکن برگزار نمود.