بسیاری از افراد با شکایت از مشکلاتی مثل خونریزی مقعدی، بیرون زدگی، درد و سوزش در ناحیه مقعد به ما مراجعه می‌کنند. قطعاً تجربه چنین علائمی برای هیچ کس خوشایند نیست، اما بسیاری از مبتلایان به دلیل ترس و خجالت مراجعه به پزشک برای تشخیص علت و درمان عارضه خود را به تاخیر می‌اندازند.
بیماری بواسیر یا هموروئید که یکی از رایج ترین عارضه های مقعد و نشیمنگاه در حال حاضر شناخته می شود، چنین علائم دردناک و آزاردهنده‌ای را برای فرد ایجاد می کند. البته با توجه به علائم مشابه بیماری های نشیمنگاهی، باید تشخیص و درمان را به عهده پزشک بگذاریم. اما آشنایی با بیماری بواسیر تا حدی می تواند به شناخت شما از این بیماری و و انتخاب بهترین راه درمان آن کمک کند:
بواسیر چیست؟
بیماری بواسیر یا هموروئید نوعی تورم و آسیب دیدگی در رگهای ناحیه مقعد است که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. فشار زیاد در ناحیه مقعد اصلی ترین علت آسیب دیدگی این عروق و در نهایت بروز بواسیر یا هموروئید شناخته می شود. اگر رگهای داخل مقعد یا رکتوم دچار آسیب شوند، بواسیر از نوع داخلی و اگر عروق بیرونی و اطراف دهانه مقعد دچار آسیب شوند بواسیر از نوع خارجی است.
شایع ترین علائم هموروئید
علائم بواسیر با توجه به نوع آن و شدت پیشرفت بیماری در هر شخص می تواند متفاوت باشد. در هموروئید داخلی معمولاً بیمار علائم ظاهری مشاهده نمی کند و اولین نشانه ای که با آن مواجه می شود خونریزی مقعدی است. اگر درمان هموروئید داخلی به تاخیر بیفتد، عروق داخل مقعد به مرور زمان متورم تر شده و از مقعد بیرون می زند که به آن بواسیر پرولاپس یا بیرون زده گفته می شود.
اما در نوع خارجی رگ های اطراف مقعد دچار آسیب می شوند. به دلیل وجود اعصاب زیاد در این ناحیه بیمار در بواسیر خارجی علائم دردناک تری را تجربه می کند. اگر هموروئید خارجی به موقع درمان نشود، پیشرفت کرده و با لخته شدن خون در آن ممکن است به بواسیر ترومبوزه تبدیل شود.
با این حال در ادامه علائم شایع هموروئید که در بین بسیاری از مبتلایان مشترک است را بررسی می کنیم:
مشاهده خون در مدفوع
احساس درد هنگام اجابت مزاج
بیرون زدگی و تورم در ناحیه مقعد
خارش و سوزش
احساس دفع ناکامل مدفوع
چه افرادی در خطر ابتلا به بواسیر قرار دارند؟
دلایل مختلفی ریسک ابتلا به بیماری بواسیر را افزایش می دهند، اما با توجه به اینکه بواسیر شایع ترین بیماری مقعدی است تقریباً سه نفر از هر چهار نفر در طول زندگی به نوعی از آن دچار میشوند.
همانطور که در بالا گفتیم ایجاد فشار زیاد در ناحیه رکتوم علت اصلی هموروئید شناخته می شود.عواملی که باعث ایجاد فشار در این ناحیه می شوند به شرح زیر است:
- یبوست و خشکی مدفوع
- رابطه مقعدی
- زایمان و بارداری
- اضافه وزن و چاقی
- بلند کردن وزنه ها و اجسام سنگین
- زور زدن زیاد در توالت
برای درمان بواسیر به چه دکتری مراجعه کنیم؟
بسیاری از مبتلایان به دلایل گوناگون درمان را به تاخیر می‌اندازند که این امر باعث بدتر شدن شرایط بیماری و پیشرفت آن می شود. همچنین برخی از مبتلایان نمی دانند که برای درمان بواسیر باید به چه دکتری مراجعه کنند؟
برای جلوگیری از اتلاف وقت به شما توصیه می کنیم که در مرحله اول به پزشک جراح عمومی یا جراح متخصص گوارش مراجعه کنید. مراجعه به سایر پزشکان مثل پزشک عمومی، فقط در تشخیص بیماری به شما کمک می کند و اگر عارضه شما نیاز به درمان های پزشکی داشته باشد دکتر عمومی شما را به متخصص جراح ارجاع می دهد.
انتخاب پزشک مجرب موجب می‌شود فرآیند بهبود و تشخیص هرچه سریع تر صورت گرفته و از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. در مقابل با انتخاب پزشک اشتباه، روند درمان می‌تواند با مشکلات جدی روبه رو شود. اگر برای انتخاب دکتر بواسیر به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، با مراجعه به این صفحه پاسخ سوالاتتان را می گیرید.
پزشکی که انتخاب می کنید باید:
سابقه درمان های موفق را داشته باشد
به آناتومی مقعد به طور کامل مسلط باشد
از جدیدترین و به روز ترین تکنیک ها و تجهیزات استفاده کند
به انواع روش های جراحی و لیزر مسلط باشد
در صورت بروز مشکل بعد از درمان وقت کافی برای پیگیری وضعیت بیمار را داشته باشد
بیمار را از روش درمان و مزایا و معایب آن آگاه سازد
درباره هزینه درمان و طول دوران نقاهت با بیمار شفاف باشد
روش تشخیص
دکتر متخصص بواسیر در ابتدا شرح حال کلی و علائمی که اخیراً بیمار تجربه کرده را بررسی می کند. سپس با انجام معاینه فیزیکی و بررسی مقعد بیمار می تواند بیماری را تشخیص دهد. در صورتی که بواسیر با معاینه فیزیکی قابل تشخیص نباشد، پزشک برای اطمینان انجام آزمایشاتی مثل کولونوسکوپی، آنوسکوپی و معاینه دیجیتال رکتوم را انجام می دهد.
راه درمان بواسیر یا هموروئید
بعد از بررسی کامل ناحیه رکتوم و تشخیص نوع و شدت بیماری، بهترین روش درمانی توسط پزشک برای شما تجویز می شود. روش های مختلفی برای درمان هموروئید وجود دارد:
عمل سرپایی لیزر بواسیر
در حال حاضر یکی از بهترین روش ها برای درمان هموروئید که تا حد زیادی جایگزین روش‌های جراحی شده، لیزر بواسیر یا هموروئید است. درمان بواسیر با لیزر به صورت سرپایی و با استفاده از بی‌حسی موضعی در کلینیک یا مطب دکتر انجام می شود. این روش نوین درمانی نوعی عمل سرپایی محسوب می‌شود که طی آن با استفاده از اشعه لیزر co۲ بیماری بواسیر را درمان می کنند.
- عمل لیزر هموروئید کمتر از نیم ساعت زمان می برد و بیمار هیچگونه ناراحتی و دردی را احساس نمی کند.
- بعلاوه بیمار بلافاصله بعد از عمل مرخص می شود و می تواند راه برود و نیازی به بستری شدن و گذراندن دوران نقاهت طولانی نمی‌باشد.
- همچنین لیزر امن ترین روش درمان هموروئید است که از دقت بالایی برخوردار است و طی آن هیچ آسیبی به بافت های اطراف وارد نمی شود.
- احتمال عفونت و بازگشت مجدد بیماری در روش لیزر بسیار پایین است و این عمل هیچگونه ریسکی ندارد.
روش های جراحی هموروئید
روش های عمل جراحی هموروئید تا حدی منسوخ شده به حساب می آید اما در مواقعی پزشک یکی از این روش ها را پیشنهاد می کند. عمل هموروئید به دو صورت هموروئیدکتومی باز و بسته انجام می‌شود.
در هموروئیدکتومی باز با استفاده از تیغ جراحی زائده های هموروئیدی به طور کامل حذف می شود. در انتهای عمل محل جراحی باز گذاشته می شود و با پانسمان روی آن را می پوشانند تا به مرور زمان و از داخل ترمیم شود.
اما در روش هموروئیدکتومی بسته که دقیقا مشابه همین روش انجام می شود، در انتهای جراحی محل برش را بخیه می زنند. روش های جراحی نیاز به پانسمان و مراقبت های طولانی بعد از عمل دارند. در روش های جراحی بیمار درد و ناراحتی زیادی را متحمل می‌شود.
همچنین علاوه بر بستری شدن در بیمارستان و گذراندن دوران نقاهت طولانی در منزل، احتمال بازگشت مجدد بیماری و یا ایجاد عفونت و همچنین آسیب به عضلات اسفنکتر و بروز بی اختیاری وجود دارد.
