با توجه به میزان علاقه‌مندان حضور در بورس و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار هر ساله شاهد شکل‌گیری صندوق سرمایه‌گذاری جدیدی هستیم که یکی از انواع آن نیز صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است. صندوقهای مشترک در سال 1384 با تصویب مجلس شورای اسلامی فعالیت خود را آغاز کردند و به عنوان یک نهادی که منابع مالی را جمع‌آوری و در سبدهای متنوعی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند شناخته شده‌اند. در این مقاله بیشتر درباره ویژگیهای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک می‌خوانیم.
انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک
در تعریف صندوق گفتیم که نوعی نهاد مالی است که تمرکز اصلی آن روی سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است اما برای این که بتوان صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک را با یکدیگر مقایسه کرد، لازم است به شناخت دقیق در رابطه با هر یک از آن‌ها دست پیدا کنیم. به طور کلی این نوع صندوق‌ها بر اساس سه اصل هدف، دارایی و اندازه صندوق به شکل زیر دسته‌بندی می‌شوند.
صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت :که این نوع صندوق سرمایه‌گذاری مشترک دارایی‌های خود را بیشتر در بخش سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهاداری که دارای درآمد ثابت هستند و مابقی را در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌کند. دو صندوق یاقوت و همای آگاه در دسته صندوقهای درآمد ثابت قرار دارند.
صندوق سرمایه‌گذاری در سهام :که در این نوع صندوق‌ها ۷۰ درصد از وزن سبد دارایی در بازار سهام و ۳۰ درصد باقی مانده در سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌شوند. از جمله این صندوق‌ها در کارگزاری آگاه، صندوق مشترک اگاه است که پربازده‌ترین صندوق کشور در سال‌های اخیر نیز معرفی شده است.
صندوق سرمایه‌گذاری مختلط: همان‌طور که از نام این نوع صندوق سرمایه‌گذاری مشترک مشخص است می‌توان آن را ترکیبی از صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و صندوق سهامی معرفی کرد.
برای دانستن ویزگی‌های صندوق سرمایه‌گذاری مشترک از انواع آن گفتیم و حال که با انواع آن آشنا شدیم می‌توانیم به این نتیجه برسیم که در مقایسه این صندوق‌ها عمده موضوعی که می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد، میزان دارایی صندوق‌ها و محل سرمایه‌گذاری آن‌هاست. حال لازم است ویژگیهای هر صندوق را به طور جداگانه مورد بررسی قرار دهیم.
ویژگیهای صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست؟
هر کدام از انواع صندوقهای مشترک ویژگی‌هایی دارند و مناسب افراد با روحیه ریسک‌پذیری متفاوت هستند اما به طور کلی اگر بخواهیم از ویژگیهای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بگوییم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
-
جایگزینی مناسب برای خرید سهام شرکت‌ها
وقتی تعداد مشخصی از واحدهای سرمایه‌گذاری هر یک از صندوق های سرمایه گذاری را در اختیار داشته باشید یعنی مالک سهام شرکت‌هایی هستید که صندوق سهام آن‌ها را خریداری کرده است و در سبد سهامی صندوق هستند. در نتیجه در سود و یا زیان مالکان صندوقهای سرمایه‌گذاری نیز شریک هستید. -
قابلیت نقدشوندگی بالا
قابلیت نقدشوندگی یعنی قابلیت تبدیل سرمایه‌ها به نقدینگی هنگامی که سرمایه‌گذار قصد تغییر موضع سرمایه‌گذاری خود را دارد. در صندوق سرمایه‌گذاری مشترک ابزارهایی در نظر گرفته شده است که سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به ارزش خالص دارایی‌های خود، تمام یا تعداد مشخصی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را تبدیل به وجه نقد کنند. -
صرفه‌جویی نسبت به مقیاس
یکی دیگر از ویژگیهای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک این است که سرمایه‌گذاری از طریق جمع‌آوری پول‌های کم تعداد بسیاری از سرمایه‌گذاران انجام می‌شود به همین دلیل امکان استفاده از تمام مزایای یک مجموعه بزرگ سرمایه‌گذاری برای اجزای آن وجود دارد. این یعنی در جایی که یک سرمایه‌گذار به تنهایی نمی‌تواند تمام هزینه‌های مربوط به مشاوره، تحلیلگری و استفاده از نرم‌افزارها را پرداخت کند با در کنار هم قرار گرفتن سرمایه‌های اندک تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها، امکان استفاده از چنین مزایا و امکاناتی وجود دارد. -
تیم مدیریت صندوقهای سرمایه‌گذاری
صندوق مشترک از یک تیم حرفه‌ای تشکیل شده است با توجه به نوع طراحی ساختار صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در سهام و این که ارکان صندوق و مدیران از سود حاصله منتفع می‌شوند. همین موضوع انگیزه مدیران برای تشکیل بهترین نوع سبد سرمایه‌گذاری است و باعث می‌شود مدیران بیشترین تلاش خود را کنند تا بتوانند ارزش دارایی‌های صندوق‌ها را افزایش دهند.
بهترین صندوق سرمایه‌گذاری مشترک
با توجه به ویژگی‌ها و مزایایی که در رابطه با صندوق سرمایه‌گذاری مشترک گفتیم افراد زیادی تمایل به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها دارند اما به علت پیچیدگی‌هایی که این نوع سرمایه‌گذاری دارد، سوالاتی برای افراد به وجود می‌آید که پاسخ به آن‌ها می‌تواند بسیار راهگشا باشد. برای مثال یکی از سوالات این است که آیا سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها مطمئن‌تر است یا سرمایه‌گذاری در بازار بورس؟ یا این که بهترین صندوق سرمایه‌گذاری مشترک کدام است؟
برای جواب به این سوال باید بگوییم که لازم است قبل از هر چیزی مشخص کنید در کدام یک از صندوقهای مختلط، سهامی یا درآمد ثابت قصد دارید سرمایه‌گذاری کنید و میزان ریسک‌پذیری شما چه اندازه است؟ پس از تطبیق هدف و روحیات خود با ویژگیهای صندوق مورد نظر می‌توان به بررسی این موضوع بپردازیم که بهترین صندوق سرمایه‌گذاری مشترک کدام است و بهتر است در کدام صندوق سرمایه‌گذاری کنیم؟
در بالا گفتیم که صندوق همای و یاقوت آگاه صندوق درآمد ثابت هستند پس اگر یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک با سودی بیشتر از سپرده‌های بانکی می‌خواهید، این دو صندوق گزینه‌های مناسبی هستند. اما اگر به بازدهی بالا فکر می‌کنید و تحمل پذیرش ریسک زیاد هم دارید، صندوق مشترک آگاه با بازدهی 38000 درصدی، هستی بخش (آگاس) و زمرد بهترین گزینه سرمایه‌گذاری هستند.
جمع‌بندی
در این مطلب به بررسی ویژگیهای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک پرداختیم و گفتیم که صندوقهای مشترک سرمایه افراد را در سبدهای متنوعی از سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند و با یک هدف طراحی نشده‌اند و معیارهای متفاوتی را می‌توان برای آن‌ها در نظر گرفت. بر همین اساس و برای سرمایه‌گذاری در صندوقهای مشترک لازم است پیش از سرمایه‌گذاری میزان ریسک صندوق بررسی شود.
