میلگرد از مصالح پرکاربرد در صنایع عمرانی بهویژه ساختمانسازی است. میلگرد بهعنوان یکی از متریالهای پراستفاده در ساختمان در اشکال، ضخامت، سایزها و جنسهای مختلفی ساخته میشوند. برای تعیین درجه مرغوبیت و کیفیت میلگرد دو پارامتر استاندارد شامل قدرت تسلیم و مقاومت کششی میلگرد مورد بررسی قرار میگیرد. این دو پارامتر استاندارد در انواع میلگرد متفاوت بوده و از موارد تأثیرگذار بر قیمت میلگرد خواهند بود. با افزایش هرکدام از پارامترهای نامبرده شده قیمت میلگرد افزایش خواهد یافت و میتوانید حتی قیمت میلگرد را در اینجا مشاهده کنید .
بهمنظور سنجش مقاومت میلگرد دو مفهوم شامل مقاومت تسلیم و مقاومت کششی را مورد آزمایش قرار میدهند.
مقاومت تسلیم، اندازه نیرویی است که به میلگرد وارد شده ولی باعث تغییر شکل آن نمیگردد. اگر نیروی وارده بر میلگرد از مقاومت تسلیم میلگرد بالاتر باشد میلگرد برای همیشه تغییر شکل خواهد داد. در انتخاب نوع میلگرد و فرایند خرید میلگرد مقاومت تسلیم میلگرد عدد مهمی است. به دلیل اهمیت مقاومت تسلیم معمولاً عدد مقاومت تسلیم را روی بدنه میلگرد حک میکنند و یکی از المانهایی است که در زمان خرید میلگرد باید کاملاً به آن توجه نمود.
در میان استانداردهای میلگرد، میلگرد A1 که میلگردی ساده و بدون آج است دارای مقاومت تسلیم 240 و میلگرد A2 که نیمهسخت است و آجدار مارپیچ است دارای مقاومت تسلیم 340 است که بالاتر از میلگرد A1 بوده و یکی از دلایلی است که قیمت میلگرد A2 از قیمت میلگرد A1 بیشتر است، همچنین مقاومت تسلیم میلگرد A3 که از نوع سخت است و سطحی آجدار با شکل برآمدگیهای جناغی است دارای مقاومت تسلیم 400 است، لذا قیمت میلگرد A3 نسبت به دو نوع میلگرد دیگر بیشتر است. هرچه قدرت تسلیم میلگرد بالاتر باشد میلگرد استحکام بالاتری داشته و در نیروهای بالاتری تغییر شکل خواهد داد. قیمت میلگرد A1 در مقایسه با سایر استانداردهای میلگرد کمتر است و قیمت میلگرد A4 از سایر استانداردهای میلگرد بالاتر است.
مقاومت کششی، ماکزیمم نیرویی است که اگر بر میلگرد وارد شود سبب شکستن میلگرد خواهد شد. مفهوم مقاومت کششی را با عناوین استحکام کششی و تاو کششی نیز میشناسند. البته قابلیت مقاومت کششی میلگرد را میتوان با افزودن آلیاز یا سردکاری یا از طریق عملیات حرارتی تغییر داد. افزایش مقاومت کششی میلگرد از المانهایی است که بر قیمت میلگرد تأثیرگذار است و میلگرد با مقاومت کششی بیشتر، قیمت میلگرد بالاتری خواهد داشت. در میلگرد A1 مقاومت کششی 360، در میلگرد A2 مقاومت کششی برابر 500 و در میلگرد از جنس سخت و آجدار جناغی دارای مقاومت کششی است.
قدرت تسلیم بهعنوان پارامترهایی از میلگرد آنقدر اهمیت دارد که اگر عبارت میلگرد آجدار 340 بیان شود به این معنی است که میلگرد آجدار دارای قدرت تسلیم 340 است. واحد قدرت تسلیم برابر مگاپاسکال است، به این معنی که اگر در میلگرد ساده قدرت تسلیم برابر 240 مگاپاسکال باشد به این معنی است که با اعمال نیروی 240 مگاپاسکال، میلگرد خم شده و تغییر حالت خواهد داد و دیگر به حالت اولیه باز نخواهد گشت.
در میان میلگردهای A1 تا A4 کمترین مقاومت تسلیم مربوط به میلگرد ساده و بیشترین قدرت تسلیم مربوط به میلگرد A4 با آجهای مرکب است. هرچه قدرت تسلیم و استحکام کششی میلگرد بالاتر باشد، میلگرد سختتر، غیر منعطفتر بوده و دیرتر شکسته خواهد شد. در زمان خرید میلگرد باید به نوع میلگرد توجه شود زیرا در صورتی که از میلگرد مناسب استفاده نشود علاوه بر اینکه قیمت میلگرد بالاتری پرداخت خواهیم کرد میلگردی خواهیم خرید که مقاومت کششی و قدرت تسلیم مناسبی نداشته و با کاربرد میلگرد نامناسب در سازه ایمنی سازه به خطر خواهد افتاد.
باید توجه شود که میلگردهایی که برای آرماتوربندی استفاده میشوند به دو روش بسته میشوند.
روش اول - روش ضربدری: دو میلگرد در این روش رویهم قرار گرفته و سیم مفتول بهصورت ضربدری در زیر و روی میلگرد قرار خواهند گرفت و در ادامه دو سر سیم به طور محکمی با یکدیگر پیچ میشود.
روش دوم - روش بستن کنار هم: در این حالت زمانی که میلگردها بر هم قرار گرفتهاند سیم مفتول را از زیر میلگرد پایینی رد و به میلگرد بالایی میبندند. به این روش بستن میلگردها به یکدیگر روش کرواتی گفته میشود که برای آرماتوربندی در سقف و فونداسیون ساختمان بسیار مورداستفاده قرار میگیرد.
در هر دو روش نحوه قرارگیری میلگردها میبایست بادقت و بهدرستی باشد تا آرماتوربند بتواند بهراحتی با استفاده از سیم مفتول میلگردها را به همبسته و آماده بتنریزی کند.