بلوغ جنسی، به خصوص در دختران اغلب زودتر از آنچه والدین فکر میکنند آغاز میشود. والدین میتوانند با یادگیری این تغییرات و شروع صحبت در مورد آن با فرزند خود، در مسیر این تغییرات به آنها کمک کنند. راه دیگر این است که مشاوره دکتر زنان استفاده شود. در این مقاله، مروری کلی از تغییرات عمده جسمی دختران هنگام بلوغ ارائه خواهیم داد.
موی بدن
موهای درشت در ناحیه تناسلی، زیر بازوها و پاها شروع به رشد میکنند. در بعضی از دختران ممکن است موی عانه اولین نشانه بلوغ باشد که قبل از شروع جوانه زدن پستان ظاهر میشود.
ترشحات واژن
در برخی از دختران حدود ۶ الی ۱۲ ماه قبل از اولین قاعدگی، ممکن است ترشحات واژن شفاف یا سفید دیده شود. این ترشحات پاسخی طبیعی به افزایش سطح هورمون استروژن در بدن است.
رشد پستان
معمولاً بلوغ دختران از سن ۸ تا ۱۳ سالگی آغاز میشود. اولین نشانه بلوغ در بیشتر دختران، جوانه زدن پستان است. اگر رشد پستان از یک طرف قبل از دیگری شروع شود غیرطبیعی نبوده و همچنین معمول است که جوانههای سینه تا حدی حساس و یا زخم شوند. رشد ناموزون و درد پستان کاملاً طبیعی است و معمولاً با گذشت زمان بهبود مییابد.
دوره قاعدگی
اکثر دختران در طی ۲ تا ۳ سال پس از رشد جوانههای پستان، اولین قاعدگی خود را تجربه میکنند. لازم به تأکید است که دوره قاعدگی جزئی طبیعی از رشد است و دختران جوان باید بدانند که لازم است در مورد آن با فردی مطمئن صحبت کنند و درباره آن سوال کنند. با توجه به اینکه خونریزی قاعدگی ممکن است به طور غیر منتظرهای اتفاق بیافتد؛ برخی دختران ممکن است در مورد چگونگی کنترل اولین قاعدگی خود اضطراب داشته باشند. تهیه وسایل مربوطه (پد، تامپون و کاپ بهداشتی) برای استفاده خانگی و همچنین قرار دادن آن در کولهپشتی مدرسه و در جریان گذاشتن مسئول بهداشت مدرسه، میتواند این نگرانی را برطرف کند.
برخی دختران در اولین قاعدگی خون قرمز روشن دارند و برخی دیگر ترشحات قهوهای؛ که هر دو طبیعی هستند. قاعدگی در چند سال اول ممکن است نامنظم باشد: زیرا بدن به مرور با تغییرات سریع فیزیولوژیکی سازگار میشود. همچنین دورههای عادی قاعدگی بین ۲۱ الی ۳۵ روز بوده و حتی افرادی که سیکل منظم دارند ممکن است هر ماه پریود نشوند.
گرفتگی شکم یا درد همراه با پریود نیز معمولا اتفاق میافتد. برای اکثر افراد در صورت لزوم، ایبوپروفن یا ناپروکسن بهترین دارو برای کمک به درد و کرامپهای قاعدگی است. اگر کرامپهای قاعدگی شدید است بهتر است والدین در مورد سایر گزینههای درمان با دکتر متخصص زنان مشورت کنند.
افزایش قد و وزن
رشد قدی اکثر دختران زودتر از پسران شروع میشود. سریعترین سرعت رشد قدی دختران معمولاً در بین زمانی که جوانههای پستان شروع به رشد میکنند و حدود 6 ماه قبل از پریود صورت میگیرد و هنگامی که دختری اولین عادت ماهانه خود را تجربه کرد؛ رشد قدی رو به کاهش میرود. بیشتر دختران پس از پریود شدن حدود ۵ سانتیمتر دیگر رشد میکنند؛ اما افزایش قد فراتر از این معمولا اتفاق نمیافتد.
با توجه به افزایش قد، افزایش وزن نیز طبیعی است. همچنین افزایش مقادیر استروژن در بدن باعث رسوب چربی در لگن و پستانها میشود و درصد کلی چربی بدن در دختران با افزایش سن، افزایش مییابد. افزایش وزن بیش از حد انتظار در دوران بلوغ میتواند جای نگرانی باشد. در این مورد اندازهگیری شاخص توده بدنی (BMI) میتواند نشاندهنده طبیعی بودن یا نبودن وزن باشد.
پهن شدن باسن
باسن پهنتر و کمر ممکن است باریکتر شود.
سایر تغییرات مشترک
بسیاری از جوانان در دوران بلوغ دچار آکنه میشوند که میتواند مربوط به تغییر در سطح هورمونها در طی این مدت باشد. تعریق در زیر بغل و افزایش بوی بدن نیز از تغییرات طبیعی است.
اگر قبل از 8 سالگی شاهد تغییرات بلوغ در دخترتان هستید یا تا 13 سالگی هیچگونه نشانه تغییر و بلوغ در وی مشاهده نکردهاید؛ حتما با پزشک متخصص تماس بگیرید. بلوغ زودرس را میتوان در کودکانی مشاهده کرد که در بدو تولد بسیار کوچک به دنیا آمدهاند. چاقی همچنین یک عامل خطر برای بلوغ زودرس است. به این دلیل که چربی بدن در نحوه پردازش هورمونهایی مانند استروژن در بدن نقش دارد.
نکتهای در مورد اصلاح موهای زائد
بسیاری از دختران به هنگام بلوغ شروع به تراشیدن موی پا و زیر بغل خود میکنند که یک انتخاب شخصی است و هیچ دلیل پزشکی برای تراشیدن موی زیر بغل یا پا وجود ندارد. قبل از دادن تیغ به آنها، نحوه استفاده صحیح از آن را نشان دهید و آنها را از تحریکات پوستی و بریدگیها و شخصی بودن وسیله اصلاح، آگاه کنید.
به یاد داشته باشید؛ فقط یک بار صحبت در مورد بلوغ با فرزندتان کافی نیست.
اطلاعات مربوط به بلوغ را میتوان در مکالمههای کوتاهتر به اشتراک گذاشت تا اینگونه فرصت برای برقراری ارتباط مداوم ایجاد شود. مکالمات میتواند در مورد سایر موضوعات مهم مانند روابط سالم، رابطه جنسی، رضایت جنسی و ایمنی (مانند چگونگی جلوگیری از عفونت، بیماریهای مقاربتی و حاملگی و راههای پیشگیری از حاملگی) باشد.
به دخترتان فرصت دهید تا درباره بلوغ و تغییراتی که در او ایجاد شده با شما صحبت کند. صحبت صریح در مورد بلوغ میتواند دختر شما را ترغیب کند که به صحبت با شما در مورد آنچه که برای وی اتفاق میافتد؛ تمایل داشته باشد.
با دخترتان درباره این موارد صحبت کنید
در ادامه مواردی از مباحث مربوط به قاعدگی آورده شدهاست که پیشنهاد میشود راجعبه آن با دخترتان صحبت کنید.
- ذکر کنید که ممکن است پریودهای او نامنظم باشد؛ خصوصاً در دفعات ابتدایی.
- به او بگویید که چند ماه قبل از اولین قاعدگی، ممکن است مایعاتی توسط غدد داخل واژن ترشح شود. این ماده ممکن است شفاف یا سفید، و دارای قوام آبکی یا کشسان باشد. به او بگویید نگران نباشد و این امری طبیعی است.
- توضیح دهید که ممکن است قبل از قاعدگی یا در طول دوره قاعدگی درد داشته باشد. اگر درد یا گرفتگی عضلات شدید باشد ممکن است پزشک برای تسکین آنها پیشنهادهایی داشته باشد؛ مانند تمرینات بدنی یا دارو.
- درباره بهداشت مربوط به چرخه قاعدگی صحبت کنید. مطمئن باشید دخترتان وسایل مورد نیاز برای اولین قاعدگی خود را تهیه کردهاست. از آنجا که ممکن است در شروع قاعدگی او در خانه نباشد؛ در مورد نحوه استفاده از پد بهداشتی با او صحبت کنید. او باید نیاز به تعویض پد به صورت چند بار در روز را درک کند و البته بداند که دختران میتوانند هنگام قاعدگی دوش بگیرند یا استحمام کنند.
منبع: Healthychildren