یکی از ناراحتیهایی که احتمالا خیلی از میانسالها آنرا تجربه میکنند شکستن استخوان لگن است. منظور ما از شکستگی استخوان لگن، استخوانی از ران است که درون لگن قرار میگیرد. این اتفاق ممکن است در هر سنی رخ دهد اما در سالمندان بسیار جدی است و نیاز به مراقبتهای خاص خود را دارد.
این اتفاق میتواند با یک زمین خوردن ساده و کوچک اتفاق بیفتد. اما در واقع ریشه این اتفاق به پوکی استخوانها برمیگردد.
پوکی استخوان بیشتر در بانوان بعد از سن یائسگی رخ میدهد. در نتیجه شکستگی استخوان لگن اتفاق رایجتری بین خانمهاست. مطالعات نشان داده بروز شکستگی استخوان لگن در خانمها، سه برابر آقایون است.
پوکی استخوان همان ضعیف و نازک شدن استخوانهای بدن است که باعث میشود خیلی راحت با کوچکترین ضربهای استخوانها بشکند. کمبود کلسیم، ویتامین دی، مصرف بیش از حد کافئین، نداشتن تحرک کافی و بروز بیماری هایی مانند سرطان میتواند در تضعیف شدن استخوانها و به وجود آمدن پوکی استخوان به شدت تاثیرگذار است.
در سالهای قدیم که درمان خاصی برای شکستگی استخوان لگن وجود نداشت، زمانیکه این اتفاق رخ میداد شخص اصطلاحا خانهگیر میشد و نمیتوانست به زندگی عادی و نرمال خود ادامه دهد. خوشبختانه این موضوع امروزه برطرف شده و برای شکستگی استخوان لگن درمانهای خاصی وجود دارد.
اگر فرد مسن زمین خورد و برای دوباره ایستادن مشکل داشت به شکستگی استخوان لگن شک کنید. سعی کنید فرد را در همان حالت به صورت خوابیده روی زمین نگه دارید و سعی نکنید که او را با زور و فشار از روی زمین بلند کنید. شکستگی استخوان لگن بسیار دردناک است و فردی که دچار این عارضه میشود نمیتواند روی پاهای خود بایستد. از طرفی بلند کردن فرد آسیب دیده میتواند به بدتر شدن این شکستگی کمک میکند.
در نتیجه بهترین اقدام در این حالت این است که فرد را در حالت درازکش در همان موقعیت نگه دارید و او را به آرامش دعوت کنید و سپس با اورژانس تماس بگیرید تا فرد را به مراکز درمانی منتقل کنند. تشخیص شکستگی استخوان لگن کار سادهای نیست و این عارضه با اشعه ایکس، سیتی اسکن و ام آر آی قابل تشخیص خواهد بود.
پس از اینکه تشخیص پزشکان شکستگی استخوان لگن بود، باید به دنبال راهکار درمانی باشید.
جراحی شکستگی لگن در افراد مسن
بهترین راه حل برای این عارضه انجام عمل جراحی به صورت اورژانسی است. اگر فردی که آسیب دیده طی ۲۴ ساعت مورد عمل جراحی قرار بگیرد میتواند زودتر روند درمان را سپری کند، دوره نقاهت کوتاهتری دارد، مدت زمان کمتری در بیمارستان بستری خواهد بود و عوارض ناشی از شکستگی استخوان لگن در فرد کمتر خواهد بود. در کنار اینکه پزشکان جراحی استخوان لگن برای فرد انجام میدهند اما خانواده فرد صدمه دیده باید اقداماتی انجام دهند تا روند درمان تسریع پیدا کند.
تمام این عوامل در کنار هم باعث میشود که شکستگی استخوان لگن که امروزه در افراد اتفاق میافتد مانند گذشته دردآور نباشد و فرد را زمینگیر نکند.
پیشگیری از بروز شکسته شدن لگن
همانطور که اشاره کردیم بروز شکستگی استخوان لگن در افراد مسن به دلیل یک زمین خوردن، تصادف یا وارد شدن فشار زیاد است. همیشه پیشگیری بهتر از درمان بوده است. در این مورد هم اگر بتوانیم اقداماتی انجام دهیم تا بروز این اتفاق را کاهش دهیم خیلی بهتر از جراحی و مراقبت های بعد از جراحی است. علاوه بر این، زمانیکه شرایط محیطی را به گونهای تغییر دهیم که بروز شکستگی استخوان لگن را کاهش دهیم، در افراد مسن میتوانید یک آرامش خاطر ایجاد نمایید تا روزها را بدون استرس سپری کنند.
- وسایل موجود در خانه را به گونهای کنار هم قرار دهید که مبلمان و صندلیها جلوی رفت و آمد افراد مسن نباشد، فرشهایی که روی سطوحی مانند سرامیک قرار میگیرند میتوانند بسیار لغزنده باشند. برای این فرشها ترمز فرش خریداری و استفاده نمایید.
- وسایلی که مورد نیاز افراد مسن است در ارتفاع پایین قرار دهید تا فرد برای برداشتن وسیله مورد نظر مجبور به استفاده از چهارپایه و نردبان نشود.
- سعی کنید محیطی که سالمند در آنجا قرار دارد روشن باشد. شبها حتما یک چراغ را روشن بگذارید تا اگر فرد در شب نیاز به استفاده از سرویس بهداشتی یا وسیله خاصی داشت، تاریکی محیط موجب زمین خوردن او نشود.
- بیشتر زمین خوردنها در حمام و سرویس های بهداشتی رخ میدهد. سعی کنید محیط داخلی حمام را به گونهای تنظیم کنید که فرد سالمند با کمک آنها بتواند تعادل خود را حفظ کند. به عنوان مثال صندلی حمام با ارتفاع مناسب قرار دهید. روی دیوارههای حمام دستگیره قرار دهید تا فرد سالمند با کمک آن بتواند خودش را سرپا نگه دارد.
- از دمپایی استفاده کنید که روی سطح خیس حمام لغزنده نباشد.
- بهتر است اتاق افراد مسن نزدیک به سرویس بهداشتی باشد تا بتواند بدون اینکه مسیر زیادی را طی کنند بتواند نیازشان را برطرف کنند.
- بهتر است فرد سالمند از پله زیاد استفاده نکند. در صورتیکه منزل دارای پله است سعی کنید هنگام بالا و پایین رفتن از پله به فرد مسن کمک کنید.
- زمانیکه میخواهید از حالت درازکش بلند شوید نه تنها در سالمندان بلکه در بیشتر افراد موجب ایجاد سرگیجه میشود. این اتفاق در سالمندان بیشتر اتفاق میفتد پس حتما به فرد مسن یادآوری کنید که به آرامی از جای خود بلند شود.
- اگر فرد مسن برای ایستادن و حفظ تعادل با سختی همراه است، پیشنهاد میشود برای او یک واکر یا عصای مناسب تهیه کنید تا به فرد در حفظ تعادل کمک کنید.
- استفاده از کفش و دمپاییهای مناسب و طبی که کف لغزنده ای ندارند بسیار مهم است. پس در انتخاب کفش های فرد مسن بسیار دقت کنید.
- پیاده روی میتواند به تسریع روند درمان کمک کند. اما سعی کنید این پیاده روی در محیطی اتفاق بیافتد که استاندارد باشد. چرا که پیاده روی با اینکه میتواند تاثیر مثبتی داشته باشد، اگر همراه با نکات اصولی نباشد میتواند خودش عاملی برای بروز زمین خوردن باشد.
- یکی از مهمترین اقداماتی که میتواند بروز شکستگی استخوان لگن را به شدت کاهش دهد تغییر در سبک زندگی و تغذیه فرد است. سعی کنید از لبنیات بیشتر استفاده کنید تا کمبود کلسیم را جبران کنید. با تجویز پزشک مکملهای دارویی کلسیم و ویتامین دی استفاده کنید. ساعاتی از روز را در معرض نور خورشید قرار بگیرید که به جذب ویتامین دی در بدن کمک کند.
- غذاهای سالم، میوه و سبزیجات را جایگزین غذاهای ناسالم کنید. سعی کنید حداقل نیم ساعت از روز را به ورزش های سبک و فعالیت های کششی سپری کنید. تمام این فعالیتها باعث کاهش پوکی استخوان، و در نتیجه کاهش بروز شکستگی استخوان لگن در فرد میشود.
تمام اقدامات ذکر شده میتواند بروز زمین خوردن در افراد مسن را کاهش دهد و اگر شما در منزل سالمندی دارید که این اتفاق برایش رخ داده، انجام اقدامات ذکر شده بسیار ضروری و مهم است.
عوارض ناشی از شکستگی لگن
اگر شکستگی استخوان لگن در فرد موجب شود که برای مدت طولانی مجبور به استراحت و ماندن در تخت شود میتواند عوارض دیگری را در فرد موجب شود.
این عوارض مانند عفونت ادراری، زخم بستر، ذات الریه و لخته شدن خون در پاها به دلیل نداشتن تحرک است. در این حالت فرد آسیب دیده علاوه بر تحمل دردهای جسمانی دچار افسردگی و ناراحتی های روحی هم خواهد شد. فرد سالمند در این وضعیت نیازمند توجه بیشتری است تا بتواند با روحیه بیشتر و انرژی مثبتتری روند درمان را سپری کنند.
درمان شکسته شدن لگن در سالمندان
زمانیکه سن افزایش مییابد، مفاصل خیلی دیرتر جوش میخورند و عمل جراحی هم بسیار سختتر خواهد بود. شکستگی استخوان لگن نه تنها در افراد مسن بلکه در سنین کمتر جزء سختترین شکستگیها محسوب میشود که نیاز است فرد مدت زمان بیشتری استراحت کند و فعالیتهای همیشه و روزمره خود را نمیتواند به تنهایی انجام دهد.
علاوه بر جراحی سریع استخوانی که شکسته است، داروهایی که مصرف میکند و مراقبت های خانواده و پرستار او میتواند به درمان فرد کمک کند.
در این حالت فرد مسن نیازمند پرستاری است که بتواند در انجام فعالیت های روزمره خود کمک داشته باشد. انجام فیزیوتراپی البته با تجویز پزشک و آبدرمانی برای کاهش درد و دوباره راه رفتن فرد میتواند تاثیر بسزایی داشته باشد.
فرد آسیب دیده باید سریعتر راه رفتن را شروع کند. در ابتدا با واکر، عصا و کمک اطرافیان این کار را شروع کند و کم کم زمانیکه توانست وزن خود را روی پای آسیب دیده خود تحمل کند، خودش به تنهایی راه رفتن را ادامه دهد.
دوره سالمندی نیازمند توجه و مراقبت بیشتر اطرافیان است. این مراقبتها در افراد صدمه دیده بیشتر میشود. اگر میخواهید که فرد آسیب دیده زودتر به روال زندگی خود برگردد باید هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی و روحی او را پشتیبانی کنید و از وسایل فروشگاه لوازم سالمندان بهره ببرید.