همه ما میدانیم که فرزندپروری و تربیت او مسیری شگفتانگیز است که با چالشها و مسئولیتهای بسیاری همراه میشود. بدون شک والدین نقش مهمی در شکلدهی به زندگی کودک و آینده فرزندان ایفا میکنند. همه ما در تلاش هستیم تا کودکانی سالم، شاد و خوب تربیت کنیم. یادتان باشد که هر کودک شخصیت و رفتاری منحصربهفرد دارد که والدین باید این موضوع را در مسیر رشد فرزندشان در نظر داشته باشند. بنابراین فرزندپروری درست، نیازمند کسب مهارتهای اساسی است. هرچه شما آگاهی بیشتری از مسیر تربیت فرزند داشته باشید، راحتتر میتوانید با چالشها و سختیها روبهرو شوید. در ادامه برخی از مهم ترین مهارت های فرزندپروری را معرفی میکنیم.
فرزندان خود را سرزنش نکنید
یکی از مهمترین قدمها برای داشتن فرزندان سالم این است که از سرزنشکردن آنها پرهیز کنید. با توبیخ و سرزنش کودک، باید انتظار تکرار رفتارهای بد را داشته باشید. بهتر است روی رفتارهای مثبت و درست تمرکز داشته و به فرزندتان کمک کنید تا آنها را توسعه دهد. کودک با سرزنشکردن شما به این باور میرسد که بچه بدی است، بنابراین برای اصلاح رفتار خود و توسعه رفتارهای خوب انگیزهای نخواهد داشت. رفتارهای خوب کودک را تحسین کنید و به او انگیزه بیشتری بدهید.
کمک به دیگران را به کودک آموزش دهید
یادتان باشد که کودک باید در کنار مراقبت از خود و توجه به نیازهای فردی، مهارتهای اجتماعی را هم یاد بگیرد. کمک کردن به دیگران میتواند شادی و رضایت بسیاری را برای کودک به همراه داشته باشد. بچهها باید به مرور یاد بگیرند که میتوانند با کمک به دیگران دنیای اطراف خود را زیباتر کنند. مشارکت و همدلی با اطرافیان باعث میشود که کودک بداند زندگی همه ارزشمند است و انسانها با کمک هم میتوانند سختیها را پشت سر بگذارند و طعم شادی را بچشند.
سر فرزندان خود فریاد نزنید
بدون شک در مسیر تربیت کودک مواقعی وجود دارد که خسته هستید، صبرتان تمام شده و کودک هنوز انرژی زیادی دارد. او ممکن است حرفتان را گوش نکند و به لجبازیهایش ادامه دهد. همه اینها باعث میشود که صبور بودن در برابر کودک بسیار دشوار شود. اما باید بدانید که فریاد زدن بر سر کودک چیزی را درست نمیکند، بلکه میتواند رفتار منفی فرزندتان را تقویت کند. بهجای تلاش برای کنترل کودک، سعی کنید احساسات او را درک کنید و مسیر گفتگو را پیش بگیرید. برای جلوگیری از فریاد زدن میتوانید کمی از موقعیت دور شوید، نفس عمیق بکشید و به نیاز واقعی فرزند خود فکر کنید.
به فرزندان خود مسئولیت بدهید
روانشناس کودک تاکید میکند که کودکان باید در خانه مشارکت کنند و مسئولیتهایی داشته باشند. کودک با انجام کارهای متناسب با سن خود در خانه، وظیفهشناسی، همکاری، تعامل و مسئولیتپذیری را میآموزد. این کار کودک را برای پذیرفتن مسئولیتهای بزرگتر در آینده و رویارویی با چالشها آمادهتر میکند. کارهای او را انجام ندهید و اجازه دهید خودش وظایف خود را انجام دهد.
محیط خانه را بدون تنش نگه دارید
فراموش نکنید که کودکانی که در خانوادههای کمتعارض رشد میکنند، احتمالا در آینده شادتر و موفقتر خواهند بود. والدینی که ازدواج سالم و پایداری دارند، راحتتر میتوانند کودک خود را تربیت کنند. اگر رابطه خوبی با همسر خود دارید، سعی کنید آن را تقویت کنید و ارتباط قوی با همسرتان برقرار کنید. هرگز در مقابل کودک با همسر خود جروبحث نکنید. دشنامدادن و فحاشیکردن، فریاد زدن در هنگام مشاجره و قهر کردن والدین میتواند اضطراب شدیدی را به کودکان وارد کند. بنابراین اگر مشکلی با همسرتان دارید، سعی کنید تنشها را در مقابل کودک کاهش دهید.
در مقابله با چالشها به فرزندتان کمک کنید
یادگیری درسهای دشوار، مدرسه جدید، پیدا کردن دوست و بسیاری از موارد دیگر ممکن است برای کودک چالشبرانگیز باشد. به فرزند خود بیاموزید که چالشها را به دید مثبت نگاه کنند. به او بگویید که در کنارش هستید و به او کمک خواهید کرد. به کودک بفهمانید که چالشهای زندگی در کنار سختیهایشان ما را قویتر خواهند کرد و چیزهای زیادی به ما یاد خواهند داد. سعی کنید با کمک روانشناس کودک خوب مهارتهای حل مسئله و تفکر انتقادی را به فرزندتان بیاموزید تا راحتتر با چالشهایش کنار بیاید، ریسکپذیر باشد و در برابر مشکلات ایستادگی کند.
از کنترل کردن فرزندتان دست بردارید
یکی از دستاوردهای مهم والدین، باید تربیت فرزند مستقل باشد. بسیاری از والدین احساس میکنند که باید نظارت دقیقی روی کارها، علایق و رفتارهای فرزند خود داشته باشند. اما باید بدانید که والدین کنترلگر برای روند رشد کودک بسیار مضر هستند. این کودکان ممکن است اعتمادبهنفس خود را از دست بدهند، کمتر به اطرافیان اعتماد کنند و احساس تحقیر و ناتوانی داشته باشند. بنابراین یادتان باشد که کارها و مسئولیتهای فرزندتان را انجام ندهید، انتخابها را مدام به او دیکته نکنید، اجازه دهید کودک اشتباه کند و با نتایج اشتباهش روبهرو شود.
به کودک احساس امنیت بدهید
از جمله مهمترین وظایف والدین این است که به کودک حس امنیت و آرامش بدهند. تحقیقات بسیاری نشان میدهد که اگر کودک در سالهای اول زندگی خود احساس امنیت داشته باشد، در مدرسه عملکرد بهتری دارد و همچنین در بزرگسالی روابط سالمتری را تجربه میکند. شما باید محیط امن و حمایتگری را در خانه فراهم کنید. به کودک محبت و عشق خود را ابراز کنید تا او به شما تکیه کند. سعی کنید احساسات کودک خود را درک کنید و با او درباره نگرانیها و چالشهایش صحبت کنید. به او فرصت بدهید تا نیازها و افکار خود را بدون ترس با شما در میان بگذارد و به او اطمینان دهید که در هر شرایطی دوستش دارید.
به فرزند خود کمک کنید تا مهارتهای خود را توسعه دهد
شما باید شرایطی را برای کودک فراهم کنید تا بتواند استعدادهای خود را شکوفا کند و مهارتهای جدید به دست آورد. مهارتهای اجتماعی و مشارکتی، انعطافپذیری و استقامت از جمله مهارتهایی هستند که به فرزندتان در دوران کودکی و حتی بزرگسالی بسیار کمک خواهد کرد. به کودک خود بیاموزید که مسیر و درسهایی که از آن میگیریم، از دستاورد نهایی مهمتر هستند و تلاشکردن در هر حالتی ارزشمند و مهم است. به فرزند خود کمک کنید تا مهارتهای جدید یاد بگیرد، کارهای تازه را امتحان کند و در یک محیط امن ریسککردن را بیاموزد.
برای خودتان هم وقت بگذارید
یکی از مهمترین نکاتی که نباید فراموش کنید این است که به اندازه کافی برای خودتان زمان بگذارید. فرزندپروری فرآیندی پر از استرس و نگرانی است و انرژی روحی و جسمی زیادی از شما میگیرد. بنابراین بهتر است استرسهای خود را مدیریت کنید. یادتان باشد که نگرانیها و اضطرابهای شما میتواند کودک را نیز تحت تاثیر قرار دهد. سعی کنید رژیم غذایی سالم، ورزش و خواب کافی را برای خودتان و فرزندانتان به یک روتین و عادت تبدیل کنید. همچنین گاهی اوقات تفریح و سرگرمیهای مورد علاقه خود را انجام دهید.
سخن پایانی
وقتی کودکی را وارد این دنیا میکنیم، مسئولیت مراقبتکردن از جسم و روح او با ما خواهد بود. بنابراین در این مسیر قرار است سختیهای زیادی را تجربه کنیم. اما یادتان باشد که تربیتکردن فرزند در کنار سختیهای فراوانش بسیار شیرین و دلنشین است. ایجاد رابطه دوستانه و عمیق با فرزند و آموزشدادن به او میتواند بسیار جذاب و دوستداشتنی باشد. در هر حال والدین باید در این مسیر اطلاعات خود را بالا ببرند، از تغییرات جامعه آگاه باشند و نیازهای فرزند خود را بشناسند. در این مسیر دشوار یک روانشناس کودک باتجربه میتواند هدایتگر و کمککننده والدین باشد. او میتواند با کمک والدین بهترین مسیر تربیت فرزند را ترسیم کند و به کودک نیز در مسیر رشد و توسعه مهارتهایش کمک کند.