درمان ندول تیروئید با سیاه ‌دانه از شایعه تا واقعیت

ندول تیروئید به توده‌های ایجادشده در این غده گفته می‌شود که در بیشتر موارد دردناک نبوده و بیماری حادی محسوب نمی‌شود؛ به همین دلیل افراد تا مدت‌ها از وجود این عارضه در بدنشان ناآگاه هستند.

تا امروز روش‌های مختلفی برای درمان گره تیروئید کشف شده است. بعضی از متخصصان علاوه‌بر شیوه‌های نوین پزشکی، به بیماران مصرف سیاه‌دانه و مشتقات آن را توصیه می‌کنند؛ علت این امر خواص شگفت‌انگیزی است که در این دانه وجود دارد.

ندول تیروئید و انواع آن

شاید برای شما این سوال پیش آمده که ندول تیروئید چیست؟ ندول یا گره تیروئید (Thyroid nodules) بیماری است که در اثر رشد غیرعادی سلول‌های این غده ایجاد می‌شود. در این بیماری به‌دلیل ایجاد توده‌ یا کیست‌های کوچک پر از مایع، غده تیروئید ورم می‌کند و حالتی شبیه به بیماری گواتر می‌گیرد.

در اغلب موارد گره تیروئید خوش‌خیم است و عوارض خاصی برای بیمار ایجاد نمی‌کند؛ به همین دلیل تشخیص آن کمی دشوار است.

این ندول‌ها در شرایطی می‌توانند تبدیل به توده‌های سرطانی شده و بقیه اعضای بدن را درگیر کنند. درصد بسیار کمی از ندول‌های تیروئید در بیماران به فرم بدخیم تبدیل می‌شوند.

انواع ندول تیروئید

گره تیروئید به‌عنوان یکی از شایع ترین بیماری های تیروئید شناخته می شود و از لحاظ وخامت و علائم انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

• آدنوم تیروئید : آدنوم نوعی گره خوش‌خیم و عادی است که معمولا علائم خاصی ندارد و درد یا عارضه‌ای هم برای فرد ایجاد نمی‌کند.
• آدنوم سمی : این نوع از ندول‌ها تیروئید را وادار به افزایش ترشح هورمون‌های تیروئیدی می‌کنند و همین امر منجر به پرکاری این غده می‌شود. در بیشتر مواقع آدنوم‌های سمی بدخیم نبوده و سرعت رشد کمی دارند؛ به همین دلیل نیاز به درمان نداشته و اگر هم دارویی تجویز شود، مربوط به پرکا‌رشدن تیروئید است.
• گواتر : نوع دیگری از ندول‌های تیروئید که شناخته‌شده‌تر است، گواتر نام دارد. علت اصلی گواتر کمبود ید در بدن بوده و تنها زمانی که اختلالی در عملکرد تیروئید ایجاد کند، باید درمان شود. این عارضه می‌تواند در اثر یک یا چند گره تیروئید به‌وجود آید.
• کیست‌ تیروئید : کیست نوعی کیسه سلولی پر از مایع است که در اثر تجمع خون یا مواد سلولی در تیروئید ایجاد می‌شود. این عارضه ممکن است از زمان تولد در فرد وجود داشته باشد.
• ندول تیروئید بدخیم : درصورتی‌که سلول‌های گره تیروئید سرطانی شوند، می‌توانند به بقیه اعضای بدن متاستاز داده و گسترش پیدا کنند. درصد بیمارانی که به این نوع از گره تیروئید مبتلا می‌شوند، بسیار کم است.

در کمتر از 7 درصد بیماران غده تیروئید دچار ورم و تغییر اندازه می‌شود. ندول‌ها اگرچه درد یا ناراحتی قابل توجهی برای فرد ایجاد نمی‌کنند اما نشانه‌ای از بیماری یا کمبود در قسمت‌های مختلف بدن هستند.

روش‌های درمان‌ ندول تیروئید

برای درمان گره تیروئید روش‌های متنوعی وجود دارد و باتوجه به وضعیت بیمار می‌توان یکی از آن‌ها را به‌کار برد.

• درمان انتظاری : در بیشتر مواقع پزشک برای بیمار درمان خاصی تجویز نمی‌کند و تنها از او می‌خواهد در زمان‌های مشخصی تغییرات ایجادشده در ندول را بررسی کند.
• درمان هورمونی : در مواردی که ندول‌ها سبب پرکاری تیروئید شده باشند، پزشک برای بیمار داروی لووتیروکسین تجویز می‌کند. این دارو با تاثیر بر غده هیپوفیز سبب کاهش ترشح هورمون محرک تیروئید شده و از این طریق عملکرد تیروئید کاهش می‌یابد.
• عمل جراحی : گره‌های تیروئیدی که به‌دلیل رشد زیاد مشکلاتی در تنفس، بلع و گردش خون بیمار ایجاد کرده‌اند در طی جراحی برداشته می‌شوند؛ همچنین برای نمونه‌برداری از تیروئید و تشخیص سرطانی شدن ندول‌ها نیز انجام جراحی ضروری است.
• داروهای ضدتیروئید : داروی متی‌مازول یا تاپازول یکی از داروهای مرتبط با تیروئید است که سوخت‌وساز بدن را کم می‌کند. از این دارو در افرادی استفاده می‌شود که ندول در آن‌ها منجر به پرکاری تیروئید شده است.

درمان ندول تیروئید با داروهای گیاهی

استفاده از داروهای گیاهی یکی از روش‌های موثر در درمان گره تیروئید است. سیاه‌دانه (که با نام‌های سیاه تخمه، سنوخ سیاه، سرنیچ سیاه، کمون اسود و شونوز نیز شناخته می‌شود) دانه گل fennel است که در آسیا و منطقه مدیترانه رشد می‌کند.

نتایج بسیاری از پژوهش‌های انجام‌شده در سراسر جهان بر این امر دلالت می‌کنند که سیاه‌دانه یک داروی موثر برای درمان بیماری‌های مختلف بدن، از جمله‌ بیماری‌های تیروئیدی است.

آیا سیاه‌دانه در درمان ندول تیروئید موثر است؟

متخصصان طب سنتی معتقدند که مصرف روزانه سیاه‌دانه می‌تواند بیماری‌های مربوط به غده تیروئید مانند پرکاری و کم‌کاری تیروئید، التهاب غده تیروئید (تیروئیدیت) و گره تیروئید را از بین ببرد؛ همچنین طبع گرم و خشک این دانه باعث بهبود عملکرد دستگاه هورمونی بدن می‌شود.

در طی یکی از تحقیقات انجام‌شده روی اسانس سیاه‌دانه پژوهشگران متوجه شدند که این اسانس مواد زیستی مانند تیموکینون و سایمن دارند؛ همچنین استفاده از روغن سیاه‌دانه در طولانی‌مدت موجب کاهش ابتلا به انواع بیماری‌های تیروئیدی می‌شود.

نحوه مصرف سیاه‌دانه برای درمان ندول تیروئید

سیاه‌دانه را می‌توان به‌شکل کامل یا آسیاب‌شده میل کرد. آسیاب کردن سیاه‌دانه باعث اکسایش و کوتاه شدن زمان نگهداری از آن می‌شود؛ پس بهتر است پودر این دانه را با مقداری عسل مخلوط کنید تا در مدت طولانی‌تری قابل استفاده باشد.

به چند روش می‌توان از سیاه‌دانه و مشتقات آن برای درمان گره تیروئید استفاده کرد:

• 3 قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق غذاخوری سیاه‌دانه آسیاب‌شده را ترکیب کنید و روزانه به اندازه یک قاشق مرباخوری بخورید.
• از دمنوش سیاه‌دانه استفاده کنید.
• با استفاده از روغن سیاه‌دانه ناحیه گلو و غده تیروئید را ماساژ دهید. این کار به بهبود جریان خون در این قسمت کمک می‌کند.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که مصرف سیاه‌دانه در ماه‌های اول بارداری توصیه نمی‌شود؛ چون ممکن است باعث آسیب به جنین یا حتی سقط شود.

جمع‌بندی

تاثیر سیاه‌دانه در درمان بیماری ندول تیروئید نه‌تنها در طب سنتی، بلکه در طب نوین نیز ثابت شده است. بسیاری از محققان در طول پژوهش‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از سیاه‌دانه در کنار اصلاح عادات غذایی و انجام توصیه‌های پزشک معالج می‌تواند روند درمان را سریع‌تر کند.

برای از بین بردن بیماری‌های تیروئیدی، مراجعه به متخصص غدد ضروری است. با مراجعه به سایت دکترتو می‌توانید از بهترین متخصصان غدد و متابولیسم مشاوره بگیرید و سوالات خود را به‌صورت تلفنی یا آنلاین با پزشکتان در میان بگذارید.