حق حبس زن (عام و خاص) و تمکین
با توجه به مطالب فوق، چنانچه زوجه از زوج تمکین نکرده باشد، در جواب دادخواست الزام به تمکین شود، می تواند به حق حبس خود اشاره، و تمکین را موکول به پرداخت مهریه کند.
حال اگر زنی قبل از دریافت مهریه تمکین کرده باشد، باز هم می تواند برای گرفتن مهریه اقدام کند. چه آنکه تمکین کرده باشد یا نکرده باشد و چه آنکه به حق حبس استناد کرده باشد.
انواع تمکین
تمکین عام و تمکین خاص دو نوع تمکین است که تنها تفاوت آن ها در نوع اطاعت و پیروی زن از شوهرش است.
در تمکین خاص زن باید از خواسته های متعارف و معقول جنسی شوهرش اطاعت کند. در مقابل در تمکین عام، بحث پیروی و حسن معاشرت زن در برابر شوهرش مطرح می شود.
موارد سقوط حبس زوجه (زن) چیست؟
• تمکین خاص زوجه یعنی داشتن روابط زناشویی (قبل و بعد از عروسی) از طریق نزدیکی از (قُبُل) جلو یا دُبُر (پشت)
• تمکین عام زوجه یعنی اگر زن بدون داشتن رابطه جنسی (نزدیکی) از شوهر تمکین عام کرده باشد، (به طور مثال در او شروع به زندگی کرده باشد)، دیگر امکان استناد به حق حبس ندارد.
حق حبس زن و نفقه
استفاده از قانون حق حبس زن موجب از بین رفتن حق نفقه نخواهد شد. درواقع درست است که زن استفاده کننده از حق حبس، از شوهرش تمکین نمی کند، اما مستحق دریافت نفقه از شوهرش خواهد بود.
حق حبس زن و ازدواج مجدد شوهر
در صورتی که زن استناد به حق حبس کند، و مرد نیز استطاعت مالی را برای اختیار کردن زن دوم داشته باشد، قانون این مجوز را برای مرد صادر خواهد کرد.
تقسیط مهریه و حق حبس
اگر مرد مهریه به صورت اقساطی پرداخت کند، زن می تواند تا زمانی که کل مهریه به او پرداخت نشده از مرد تمکین نکند. حتی اگر پرداخت مهریه سالیان سال طول بکشد.
هر زمانی که کل مهریه به زن پرداخت شد، آن موقع حق حبس از بین رفته و زن موظف می شود که از شوهرش تمکین کند.
حق حبس زن و طلاق از طرف مرد
چنانچه مرد در زمانی که زن درخواست حق حبس کرده باشد، دادخواست طلاق بده، مهریه پا برجاست اما شرط تنصیف دارایی و اموال شوهر مشمول زوجه نخواهد شد.
حق حبس زن و دادخواست طلاق از طرف زن
چنانچه زن پس از استناد به حق حبس، دادخواست طلاق ثبت کند، چون حق طلاق با مرد است و زن هم به حق حبس استناد کرده، اثبات عسر و حرج او امری دشوار و غیرممکن است.
مگر اینکه پرداخت نفقه از طرف شوهر، سوء رفتار او و موارد دیگری هم چون امراض صعب العلاج، اعتیاد شدید و ... نزد دادگاه ثابت شود.
آیا تمکین عام باعث از بین رفتن حق حبس زوجه می شود؟
طبق ماده 1085 قانون مدنی«زن می تواند تا مهریه به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد، امتناع کند. این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود».
طبق ماده 1086نیز «چنانچه زن قبل از اخذ مهریه به اختیار خود به ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد، اقدام نماید، دیگر نمی تواند از حکم ماده قبل استفاده کند اما حقی که برای مطالبه مهریه دارد، ساقط نخواهد شد».
جمع بندی نهایی
به بیان ساده تر، حق حبس زن این است که زن می تواند تا زمانی که تمام مهریه توسط شوهرش پرداخت نشده باشد، از وظایفی که در قبال شوهر دارد، خودداری کند.
و اما این وظایف شامل حسن معاشرت، زندگی در محل مورد نظر شوهر، در دسترس بودن به ویژه از نظر تمتعات جنسی شور می شود.