همه ما معمولا شرایطی را تجربه کردهایم که در آن پلک دارای انقباضات غیر دائمی شده و به صورت پرش پلک احساس میشود. این پرش یا اسپاسم ماهیچه پلک معمولا چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشد. درباره این حالت چقدر اطلاعات دارید؟ با ما در این مطلب از سوربان همراه شوید تا اطلاعات مفیدی را در این زمینه به دست آورید.
پرش پلک چیست؟
اسامی زیادی برای این حالت وجود دارد که از معمول ترین آنها میتوان به اسپاسم چشم، کشش پلک، حرکت غیر ارادی چشم، پرش پلک و ... اشاره کرد. همه این نام ها یک معنی دارند. این انقباضات غیر ارادی معمولا بر روی پلک پایین و خیلی به ندرت بر روی پلک بالا ایجاد میشود.
پرش چشم و این ضربان ناخواسته پلک بسیار عادی است که در اغلب اوقات ایجاد میشود و خوشبختانه هیچگونه جای نگرانی برای آن وجود ندارد. تنها دو حالت مخصوص حرکت پلک چشم وجود دارد که میتواند باعث ایجاد نگرانی شود که در ادامه به توضیح هریک میپردازیم.
1. Blepharospasm
انقباضات غیر ارادی پلک چشم که ممکن است هفتهها و یا ماهها به صورت مداوم تکرار شود که در نهایت ممکن است منجر به ایجاد مشکلات جدی برای چشم شده و در موارد شدیدتر میتواند باعث ایجاد کوری در چشم نیز شود.
در این مواقع اگرچه چشم معمولا سالم بوده اما ممکن است پلک چشم با وجود تلاشهای بسیار به راحتی باز نشود و همین امر ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای بینایی فرد شود.
2. Hemifacial Spasm
این اسپاسم معمولا به صورت حرکات ناخواسته و غیر ارادی در یک سمت صورت است که معمولا چشم را نیز درگیر میکند. این حرکات و انقباضات ناشی از عصبهای موجود در صورت هستند که حرکات صورت را تحت کنترل دارند.
عصبها در قسمتهای مختلف صورت وجود دارند و در اثر یک ضربه ناگهانی و یا آسیب تصادفی بر روی این عصبها ممکن است این وضعیت ایجاد شود. در اکثر مواقع این انقباضات خفیف بوده و هیچ گونه آسیب جدیای به جز خجالت کشیدن فرد در محیطهای اجتماعی به همراه ندارد. در موارد بسیار نادر ممکن است در اثر تکرار مداوم این اسپاسمها بینایی فرد تحت تاثیر قرار بگیرد.
دلایل عمده پرش پلک
در ادامه به شرح مهمترین دلایل ایجاد پرش پلک میپرداریم.
۱. استرس داشتن
استرس یکی از اصلیترین دلایل اسپاسم چشم شناخته شده است. استرس باعث ترشح هورمونهای مختلف در بدن میشود که در بسیاری از موارد باعث برانگیختن عضلات مختلف در بدن خواهند شد.
۲. خستگی زیاد
اگر در چند روز گذشته خواب کافی نداشتهاید و در برخی از ساعات شبانه روز دچار اسپاسم و پرش پلک شدید اصلا تعجب نکنید! همانطور که قبلا اشاره شد انقباضات پلک به عصبهای موجود در صورت و پلک وابسته است و زمانی که چشمها به اندازه کافی استراحت نکرده باشند ممکن است انقباضات نامنظم و غیر ارادی را در پلک خود احساس کنید.
افرادی که کار چشمی طولانی مدت دارند نیز ممکن است اسپاسم پلک بیشتری را تجربه کنند. صرف مدت زمان بسیار طولانی در مقابل صفحه نمایش کامپیوتر، تلویزیون، گوشی موبایل و ... همگی از دلایل اصلی خستگی در چشم و ایجاد پرش چشم خواهند بود.
۳. عدم تعادل الکترولیت
اگر به تازگی شرایطی مانند حالت تهوع، استفراغ و یا اسهال داشتهاید ممکن است عدم تعادل الکترولیت در بدنتان ایجاد شده باشد. الکترولیتها برای عملکرد درست عضلات ضروری هستند و هرگونه عدم تعادل در انها میتواند باعث ایجاد انقباضات مختلف و غیر ارادی در آنها شود. علاوه بر این کمبود منیزیم در برنامه غذایی نیز میتواند یکی از دلایل ایجاد این مشکل باشد.
۴. محیط زیست آلوده
چشم یکی از حساسترین قسمتهای بدن است که نسبت به گرد و غبار، آلودگی، مواد شیمیایی و ... بسیار حساس بوده و در نتیجه به مراقبت و توجه بیشتری نیاز دارد. تمام این موارد در اثر برخورد با چشم میتوانند باعث ایجاد حساسیت شده و ممکن است منجر به ایجاد حرکات غیر مستقیم در پلک شوند.
معرفی بهترین روش های درمانی پرش پلک
۱. صورت خود را بخور بدهید
بخور گرفتن یکی از راههای خوب و موثر برای کاهش استرس در چهره و عضلات صورت است. این ککار باعث ایجاد آرامش در عضلات صورت و چشم شده و میتواند تا حد زیادی پرش چشم را کاهش دهد.
۲. چشم خود را با روغن های طبیعی و خالص ماساژ بدهید
خشک بودن چشم یکی از اصلیترین دلایل اسپاسم چشم است. 1قاشق عسل را در یک لیوان آب گرم حل کنید و سپس با استفاده از یک لیف نرم تمام قسمتهای صورت را با این آب بشویید. عسل یک تسکیندهنده خوب برای پلک و چشم است. برای رفع خشکی چشم نیز میتوانید از قطرههای مخصوص و با تجویز پزشک استفاده کنید.
۳. از کمپرس داغ و سرد استفاده کنید.
استفاده از کمپرس داغ و سرد به صورت متوالی میتواند در آرام کردن عضلات چشم و پلک بسیار موثر باشد. ابتدا یک کمپرس گرم را بر روی چشمی که دچار پرش یا اسپاسم شده است قرار دهید و بلافاصله از کمپرس سرد استفاده کنید. این سرد و گرم شدن عضلات چشم به سادگی پرش چشم را از بین خواهد برد.
۴. هشت ساعت خواب راحت داشته باشید.
خواب خوب و مناسب میتواند به سادگی عضلات صورت و چشم را آرام کرده و مانع از برانگیختگی آنها شود. 7 تا 8 ساعت خواب مفید در شبانه روز را هرگز فراموش نکنید.