پوست حساس به‌راحتی قابل تشخیص نیست در این مطلب از سوربان به ویژگی ها و مشخصات پوست های حساس پرداخته ایم و همچنین روش های مراقبت از پوست های حساس را بیان کرده ایم اگر میخواهید بدانید پدستتان حساس است یا نه و چطور باید از آن مراقبت کرد تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.
شاید بسیاری از افراد را دیده باشید که می‌گویند پوست ما نسبت به هر محصول مراقبتی یا آرایشی حتی در برندهای باکیفیت یا ماسک خانگی حساسیت نشان می‌دهد. نکته اولی که باید به این دوستان بگوییم آن است که ممکن است پوستشان حساس نباشد. بلکه تنها به دلیل آن که مواد مراقبتی یا آرایشی مناسب با پوستشان استفاده نمی‌کنند این حساسیت ایجاد شده است.
مثلاً فردی پوست چرب دارد و ضد آفتابی استفاده می‌کند که مناسب پوست‌های چرب نمی‌باشد. از طرفی ممکن است به دلیل پاک نکردن صورت روزی دو مرتبه صبح و شب و یا استفاده از مواد باکیفیت پایین این حساسیت ایجاد شده باشد. بنابراین لزوماً کسی که می‌گوید پوست من به همه‌چیز حساسیت نشان می‌دهد، صاحب پوست حساس نیست در ادامه به شما آموزش می‌دهیم که چگونه این نوع پوست را بشناسید و از آز آن مراقبت کنید.
چطور بفهمم پوستم حساسه؟
برای تشخیص این نوع پوست می‌توانید سؤالات زیر را از خود بپرسید:
1- آیا پوست شما تابه‌حال به یک نوع محصول مثل صابون، لوسیون، کرم، شامپو و … بیش از 3 بار واکنش نشان داده است؟
2-آیا پوست شما تابه‌حال به ضد آفتاب واکنش نشان داده است؟
3- آیا محصولات مراقبتی پوست یا مو باعث خارش پوستتان شده است؟
4- آیا بر اساس تجربه‌های قبلی هنگام استفاده از محصولات جوانب احتیاط رعایت شده است؟
5- آیا نسبت به رایحه و عطرها حساس هستید؟
6- آیا تابه‌حال به داروهای تجویزشده ازجمله کرم، لوسیون یا ژل واکنش نشان داده‌اید؟
7- آیا سابقه آلرژی، آسم یا اگزما داشته‌اید؟ (گرچه این به‌تنهایی بیانگر حساس بودن پوست نیست، اما ازلحاظ آماری افراد مبتلا به این موارد بیشتر پوست خشک را تجربه می‌کنند.)
اگر پاسخ شما به بیشتر سؤالات بالا «بله» است، احتمالاً پوست حساسی دارید. البته باید توجه داشت که بین پوستی که به آسانی تحریک می‌شود (همان پوست حساس) و پوست آلرژیک تفاوت‌های بسیاری وجود دارد.
واکنش آلرژیک زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی فرد نسبت به ترکیبات به‌کاررفته در محصول واکنش نشان دهد. این واکنش‌ها می‌تواند به‌صورت ایجاد قرمزی، خارش، ورم، سوزش و حتی کهیر نمایان شود.
مشکل پوست حساس ترکیبات یا خود محصول نیست. بلکه میزان استفاده از آن است. مثلاً اگر فردی که پوست نرمالی دارد از یک اسکراپ قوی به‌طور روزانه استفاده کند، پوست دچار حساسیت‌هایی مثل قرمزی و حتی اگزما می‌شود.
به‌عنوان مثالی دیگر اگر فرد با محصولی حاوی 10% ویتامین د مشکلی نداشته باشد، ممکن است پوست به غلظت 20% آن واکنش دهد. این موارد به معنی حساسیت پوست فرد به محصول نیست و فقط نشان‌دهنده تحریک شدن پوست است.
علت تبدیل پوست نرمال به پوست حساس چیست؟
پوست حساس با عکس‌العمل بیش‌ازحد نسبت به عوامل بیرونی (نور خورشید، تغییر شدید آب‌وهوا و مواد آرایشی) و عوامل درونی بروز می‌کند. این حساسیت به‌صورت احساس ناراحتی در پوست، برافروختگی و خارش دیده می‌شود. در این نوع پوست مراقبت روزانه برای هر فرد متفاوت است؛ زیرا میزان حساسیت، نوع واکنش‌ها و میزان خشکی و چربی پوست در افراد، متفاوت خواهد بود.
آلرژی نسبت به مواد خوراکی، دارو یا محصول بهداشتی ممکن است برای هرکسی پیش آید؛ اما تجربه این قبیل واکنش‌های پوستی به معنای داشتن پوست حساس نیست.
انواع پوست های حساس
خود پوست حساس نیز دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:
پوست حساس طبیعی
این نوع پوست به‌طور طبیعی و به دلایل ژنتیکی به وجود می‌آید. به‌بیان‌دیگر فرد با این نوع پوست متولد می‌شود و نمی‌توان آن را تغییر داد.
ویژگی های پوست حساس طبیعی
1- به‌طور طبیعی نازک، شکننده و آسیب‌پذیر است.
2- مویرگ‌ها به سطح پوست نزدیک هستند (که باعث می‌شود پوست سرخ‌رنگ به نظر برسد).
3- ممکن است در اطراف بینی و گونه‌ها مویرگ‌ها مشهود باشند.
4- پوست حساس طبیعی ممکن است به برخی مواد غذایی، گردوخاک، آلودگی و حیوانات آلرژی و حساسیت داشته باشد.
5- این نوع پوست مستعد عوارض پوستی مثل اگزما، پسوریازیس است.
نکته مهم: بااینکه پوست حساس طبیعی در پوست‌های روشن رایج است؛ اما پوست‌های تیره هم می‌توانند به‌طور طبیعی حساس باشند.
پوست حساس اکتسابی
این نوع پوست حساس برخلاف پوست حساس طبیعی یک نوع (تایپ) پوستی نیست، بلکه از شرایط ایجاد شده به دلایل مختلف مثل عادات اشتباه در پوست به شمار می‌رود که تحت تأثیر عوامل محیطی و سبک زندگی به وجود آمده است؛ بنابراین قابل‌تغییر و بهبود است.
نکته مهم: این شرایط ممکن است برای هرکسی پیش آید و ارتباطی با نوع و رنگ پوست ندارد.
این دو نوع پوست حساس (اکتسابی و طبیعی) نشانه‌های مشترکی دارند، ازجمله:
- خارش و سوزش
- قرمزی و التهاب
- سرخ شدن گونه‌ها
- بروز خشکی و ترک پوستی
- بروز دانه‌ها و برآمدگی در سطح پوست
- حساس به تماس فیزیکی
- واکنش به نور آفتاب و حرارت
- واکنش و تحریک‌پذیری زیاد نسبت به محصولات مراقبتی
به‌محض اینکه فرد پوست حساس اکتسابی خود را ترمیم کند، این نشانه‌ها هم از بین می‌رود؛ اما در پوست حساس طبیعی این نشانه‌ها همیشگی هستند و تنها باید با مراقبت مناسب کنترل شوند.
پوست حساس واکنشی
این نوع پوست، بسیار حساس است و به‌سرعت به محصولات و روند درمان واکنش نشان می‌دهد. سرخ و ملتهب می‌شود و بسیار تحریک‌پذیر است. افرادی که این نوع پوست را دارند باید در انتخاب محصول بسیار دقت کنند. این افراد اگر تمایل دارند پوست را لایه‌برداری کنند، باید از ملایم‌ترین روش‌ها برای این کار استفاده نمایند.
نکته مهم: این مورد در پوست‌های روشن‌تر و نازک بیشتر دیده می‌شود.
مراقبت از پوست حساس
ویژگی بارز پوست حساس لایه محافظتی ضعیف آن است. عواملی که می‌تواند باعث بروز و یا تشدید آن شود، شامل موارد زیر می‌باشد:
محصولات مراقبتی نامناسب
ترکیبات قوی (مثل رایحه‌های مصنوعی)
روش‌های درمانی قوی (مثل لیزر)
لایه‌برداری زیاد، تغییرات آب‌وهوای شدید
حرارت زیاد
استرس
تغییرات هورمونی
بیماری‌های التهابی
داروها
بنابراین برای مراقبت از پوست حساس باید توجه داشته باشید که از این موارد جلوگیری کرده و محصولات خود را در حد اعتدال استفاده کنید. همچنین هنگام خرید محصول حتما اطلاعات روی محصول را خوانده و مطمئن شوید که مخصوص پوست‌های حساس است. اگر هم میخواهید از ماسک‌های طبیعی برای پوستتان استفاده کنید، حتما باید مطمئن شوید که پوستتان نسبت به آن مادۀ خاص حساسیت نداشته باشد.
